АҚШ Давлат департаменти: Украина олдинги сафларда Starlink'дан фойдаланмаслиги керак эди

АҚШ Халқаро тараққиёт агентлиги (USAID) қошидаги Бош инспектор идораси агентликни Украинада Starlink сунъий йўлдош алоқа тизимларидан фойдаланишни тўғри назорат қилмаганликда айблади. Тегишли ҳисобот 11 август, душанба куни чоп etildi.Bu ҳақда 14 август, пайшанба куни Блоомберг ва Реутерс агентликлари хабар берди.

“USAID Украинага етказилган Starlink сунъий йўлдош терминалларидан нотўғри фойдаланиш хавфини тўлиқ камайтира олмади”, — дейилади 19 саҳифалик ҳисоботда.

USAID УкраинадаStarlink'дан фойдаланишни кузатмаган

Аудиторлар Украинанинг USAID билан 175 та алоқа терминалини етказиб бериш бўйича дастлабки келишувида улардан ҳарбий мақсадларда фойдаланиш тақиқланганини эслатди. Улардан фақат "устивор фуқароликни қўллаб-қувватлаш" ва "мудофаа ва профилактика вазифалари" учун фойдаланишга рухсат берилган.

Кейинги 5000 та терминалларни етказиб беришдан олдин, USAID шунга ўхшаш тақиқни эслатиб ўтган шартнома лойиҳасини ишлаб чиқди. Бироқ, бу банд якуний келишувга киритилмаган.

“Натижада, 5000 та терминалдан 4738 таси ёки 95%и Украина бўйлаб терминаллар фақат фуқаролик мақсадларида фойдаланиш учун мўлжалланганлигини билмаган бўлиши мумкин бўлган бошқа олувчиларга ўтказилди”, дейилади матнда.

Украинадаги баъзи Starlink терминаллари ўчирилган бўлиши мумкин

Аудиторларнинг ҳисоб-китобларига кўра, USAID томонидан Украинага етказиб берилган Starlink терминалларининг қарийб ярми ҳозирда Россия томонидан босиб олинган ва ҳарбий ҳаракатлар давом этаётган ҳудудларда жойлашган.

Ҳисоботда USAID'га “USAID томонидан етказиб берилган Starlink терминалларидан қайси бири нотўғри фойдаланиш ёки ўғирлик хавфи юқори эканлигини баҳолаш ва бу терминалларга хизмат кўрсатишни тўхтатиб туриш бўйича СпасеХ билан мувофиқлаштириш” учун Украина ҳукумати билан боғланиш тавсия этилади.

Ҳужжат USAID фаолиятини назорат қилувчи АҚШ Давлат департаменти ходими Жереми Левин учун ёзилган. Блоомберг таъкидлаганидек, бу амалдор 28 ёшда бўлиб, аввал Илон Маскнинг Ҳукумат самарадорлиги департаментида ишлаган ва кейин USAIDфаолиятини қисқартириш ва Давлат департаментига бўйсунишда муҳим роль ўйнаган.

Украина Қуролли Кучлари Starlink'дан очиқдан-очиқ фойдаланмоқда

Украина ҳарбийлари жанг майдонида Starlink коммуникацияларидан фойдаланишини яширмаяпти. Мисол учун, 2025 йил 24 июлда Украина Қуролли кучлари учувчисиз тизимлар қўшинлари қўмондони Роберт Бровди Starlink "бутун фронт бўйлаб ётқизилганини" хабар қилди ва Украина армиясининг алоқа тизимларини диверсификация қилишга чақирди.