Yaponiyalik olimlar barcha guruhlarga mos keladigan qonni ishlab chiqdi

Yaponiyaning Nara tibbiyot universiteti olimlari har qanday qon guruhiga ega odamlar uchun mos bo‘lgan innovatsion sun’iy qonni ishlab chiqdi. Ushbu kashfiyot tibbiyotda muhim yutuq bo‘lishi mumkin.

Yangi texnologiya foydalanish muddati o‘tgan qondan gemoglobinni ajratib olishga asoslangan. Temirga ega bu oqsil eritrotsitlarda kislorodni tashish uchun javobgardir. Sun’iy qon hujayralarini yaratish uchun gemoglobin barqarorlikni ta’minlaydigan va virusli infeksiya xavfini oldini oladigan sintetik himoya membranalarga joylashtiriladi.

Sun’iy qonning asosiy afzalliklaridan biri uni uzoq muddat davomida saqlash imkoniyatidir: xona haroratida ikki yilgacha va muzlatgichda besh yilgacha. Oddiy donor eritrotsitlari ko‘pi bilan 42 kun saqlanadi va maxsus sharoitlarni talab qiladi.

Sintetik qonni yaratish jarayoni 2022 yilda boshlangan. Birinchi bosqichda 20-50 yoshdagi to‘rt nafar sog‘lom erkakdan iborat uchta guruhga 100 millilitrgacha bo‘lgan dozalarda sun’iy qizil qon tanachalari tomir ichiga inʼeksiya qilindi. Ba’zi ishtirokchilarda yengil nojo‘ya ta’sirga qaramasdan, qon bosimi kabi hayotiy belgilar barqaror bo‘lib qoldi.

Muvaffaqiyatli natijalarga asoslanib, olimlar jarayonni tezlashtirdilar. Mart oyidan beri ko‘ngillilarga 100 dan 400 millilitrgacha sun’iy qon hujayralari eritmasi yuborildi. Agar minimal nojo‘ya ta’sirlar tasdiqlansa, tadqiqotchilar keyingi bosqichga o‘tadilar - davolashning samaradorligi va xavfsizligini baholash.

Sun’iy qizil qon tanachalari 2030 yildayoq amaliy foydalanishga topshirilishi mumkin.