Tanzila Narbayeva Parlament ayollari forumiga prezident etib saylandi

Bugun, 5-aprel kuni Toshkent shahrida Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley assambleyasi doirasida Parlament ayol aʼzolari forumining 39-sessiyasi boshlandi.

Tadbirda dunyoning turli burchaklaridan 200 dan ortiq parlament aʼzolari, ayol-yetakchilar va ekspertlar ishtirok etmoqda. Ular gender tenglik, ayollarning siyosiy yetakchiligi va inson huquqlari bilan bog‘liq eng muhim masalalarni muhokama qiladilar.

Taʼkidlanganidek, forum parlament ayol aʼzolari uchun global miqyosdagi muhim tadbir bo‘lib, gender tenglikni ilgari surish, siyosiy qarorlar qabul qilish jarayonida ayollarning ishtirokini kengaytirish va barqaror rivojlanishga hissa qo‘shish maqsadida tashkil etilgan.

Forum doirasida 40 yillik yubiley nishonlanib, 39-sessiya prezidenti etib O‘zbekiston Oliy Majlis Senati Raisi Tanzila Narbayeva saylandi.

Ishtirokchilar kun tartibini tasdiqlab, gender tenglikni ilgari surish bo‘yicha so‘nggi tashabbuslar, jumladan, Parlament ayol aʼzolari byurosining Jeneva va Toshkent sessiyalaridagi muhokamalar, Gender hamkorlik guruhi faoliyati hamda tashabbuslarini ko‘rib chiqdilar.

Forumda Oliy Majlis Senati Raisi ham so‘zga chiqib, O‘zbekiston dunyoning tez rivojlanayotgan mamlakatlaridan biri sifatida gender masalasiga ustuvor ahamiyat berayotganini, tarixiy qisqa muddatda Prezident Shavkat Mirziyoyev  rahbarligida oilalar mustahkamligi, ayollarning huquqiy himoyasi va gender tenglikni taʼminlash masalalari bo‘yicha  yangi tizim, milliy model yaratilganini alohida taʼkidladi. Jumladan, Parlamentlararo ittifoq tomonidan yuritiladigan “Parlamentdagi ayollar” reytingida O‘zbekiston 193 ta mamlakat orasida 36-o‘rinni egalladi.

Shu bilan birga, Forumda uning bugungi formati xotin-qizlarga oid mintaqa uchun xos bo‘lgan dolzarb masalalarni birgalikda hal qilishning samarali mexanizmiga aylangani ham qayd etildi.

Shuningdek, Forumda 150-assambleyaning muhokama qilinayotgan rezolyutsiyalariga gender nuqtai nazaridan tahlillar kiritildi. Ishtirokchilar Falastinda ikki davlat tuzish yechimini ilgari surishda parlamentlarning roli hamda qurolli mojarolarning uzoq muddatli taʼsirini yumshatish bo‘yicha parlament strategiyalarini muhokama qildilar.

O‘zbekiston Oliy Majlisi Qonunchilik palatasida ayol deputatlar ulushi 38 foizni tashkil etadi. Bu nafaqat O‘zbekistonning Osiyo mintaqasida ayollarning parlamentdagi vakilligi bo‘yicha yetakchi o‘rinda ekanligini ko‘rsatadi, balki so‘nggi o‘ttiz yilda (+32 foiz punkt) erishilgan yutuqlarni ham aks ettiradi.

2004-yilda mamlakatda siyosiy partiyalar nomzodlarining kamida 30 foizi ayollar bo‘lishini talab etuvchi gender kvotasi qabul qilingan edi. Shu vaqtdan beri ayollarning parlamentdagi vakilligi bosqichma-bosqich yaxshilanib bordi. 2024-yilgi saylovlarda bu talab 40 foizga oshirilib, ayollarning ishtirokini yana-da kengaytirishga xizmat qildi.

Forumda ushbu masalalar bo‘yicha maxsus ishchi guruhlar tashkil etilib, ular gender tenglik nuqtai nazaridan tavsiyalar ishlab chiqdilar. Shu bilan birga, “Siyosatni shakllantiruvchi ayollar: ayollarning global tarmoqlari” mavzusida panel muhokama bo‘lib o‘tdi. Tadbir yakunida ishchi guruhlarning rahbarlari hisobotlarini taqdim etdi va gender tenglik bo‘yicha tavsiyalar PIning tegishli doimiy qo‘mitalariga yo‘naltirdi.

Parlament ayol aʼzolari forumi 40 yillik faoliyati davomida ayollarning siyosiy jarayondagi ishtirokini kengaytirishga va gender tenglikni ilgari surishga xizmat qilib kelmoqda. Parlament ayol aʼzolari forumining 39-sessiyasi gender tenglikni rivojlantirish, ayollarning siyosiy yetakchiligini mustahkamlash va inklyuziv hamkorlikni kengaytirishga qaratilgan global muhokamalar uchun muhim maydon bo‘lib xizmat qildi. Forum ishtirokchilari muhim qarorlar qabul qilish jarayonida ayollarning faol ishtirokini taʼminlash yo‘lida yangi strategiyalar ishlab chiqdi.