Markaziy Osiyoda kuchli isish tufayli chang bo'roni emissiyasini oshishi taxmin qilinmoqda

Butunjahon meteorologiya tashkiloti (WMO) qum va chang bo‘ronlarining chastotasi va xavfi, ularning jamiyatga ta’siri bo‘yicha yillik hisobotini e’lon qildi. Shuningdek, u iqlim o'zgarishi qum va chang bo'ronining issiq nuqtalarini qanday oshirishi mumkinligini ko'rib chiqadi.

G‘arbiy-markaziy Afrika, Arabiston yarim oroli, Eron platosi va shimoli-g‘arbiy Xitoydan emissiyalarning ko‘payishi hisobiga 2022-yilda yer usti changining yillik o‘rtacha konsentratsiyasi 2021-yilga nisbatan bir oz yuqori bo‘ldi. Havodagi chang byulleteni 2022 ma'lumotlariga ko'ra, fazoviy ravishda, taxminiy maksimal yillik o'rtacha chang konsentratsiyasi Bodeleda (Chad, Afrika) kuzatilgan.

Havodagi chang byulleteni qum va chang bo'ronlari va iqlim o'zgarishi o'rtasidagi kelajakdagi o'zaro ta'sirlarni, shuningdek, global atmosfera aylanishi va yog'ingarchilik bilan bog'liq o'zgarishlarni qo'shimcha tadqiqotlar zarurligini ta'kidlaydi.

So'nggi tadqiqotlar iqlim isishining turli ssenariylari ostida global chang emissiyasidagi potensial o'zgarishlarni baholadi. Uch xil ssenariy boʻyicha bazaviy yillar (2015–2024) va kelgusi yillar (2091–2100) oʻrtasidagi farq shuni koʻrsatadiki, bu asrning oxirida Gobi va Takla choʻllari – Makan kuchli isishi tufayli chang boʻroni emissiyasi sezilarli darajada oshishi kutilmoqda. 

Gobi cho'li va Markaziy Osiyoda isish tufayli qor qoplamining qisqarishi va kuchli yuza shamollari mart oyida chang bo'roni emissiyasini oshirishi taxmin qilinmoqda.

Sahroi Kabirda global isishning ta'siri Osiyoning ba'zi qismlarida bo'lgani kabi aniq bo'lmasligi mumkin, bu qisman Sahroi Kabirda qor qoplamining yo'qligi bilan bog'liq.