Birlashgan Millatlar Tashkiloti: Dronlar Ukraina urushida tinch aholini nishonga olmoqda

Ukrainada FPV deb ataluvchi uchuvchisiz uchoqlar jangovar harakatlarga aloqadorlik belgilarini ko‘rsatmaydigan tinch aholini nishonga olmoqda. Bu haqda 27-iyun, juma kuni chop etilgan BMTning Ukrainadagi Inson huquqlari monitoringi missiyasi (HRMMU) hisobotida aytiladi.Unda 2022-yil 22-fevraldan 2025-yil 30-aprelgacha bo‘lgan vaziyat tahlil qilinadi.

Bunday dronlar asoslangan First Person View texnologiyasi boshqaruvning aniqligini oshirish imkonini beradi. Biroq, ushbu UAVlar Ukrainada tinch aholining o'limi va shikastlanishining asosiy sababiga aylanganligi haqida hujjatli dalillar mavjud, "va bir necha oy ichida (qurbonlar soni bo'yicha) raketalar, artilleriya va havo bombalari kabi kuchliroq qurollardan ham oshib ketdi", deb ta'kidlaydi HRMMU ekspertlari.

Ularning so‘zlariga ko‘ra, velosipedda, shaxsiy avtomobillarda, oddiy shahar avtobuslarida, tez yordam mashinalarida, shuningdek, gumanitar yordam yetkazayotgan yoki odamlarni evakuatsiya qilayotgan fuqarolar uchuvchisiz uchish apparatlari, jumladan, yuqori aniqlikdagi FPV dronlari yordamida hujumlar qurboni bo‘lganligi haqida hujjatli dalillar mavjud. Odamlar yurish paytida yoki o'z uylari yaqinida ko'chada bo'lganlarida hujumga uchragan.

“Aksariyat koʻpchilik (dronlardan. – Tahr.) Rossiyaning Ukraina hukumati nazoratidagi hududga qilgan hujumlari natijasida jabr koʻrdi”, — deyiladi hisobotda.

Xalqaro gumanitar huquq tamoyillarini buzish

HRMMU ma'lumotlariga ko'ra, dron operatorlari bunday nishonlarni tanlaganlarida, ular xalqaro gumanitar huquqning asosiy tamoyillarini, xususan, farqlash va ehtiyot bo'lish tamoyilini buzadilar.

Mutaxassislarning fikricha, ba'zi hodisalar tinch aholiga ataylab qilingan hujumlar bo'lishi mumkin, bu urush jinoyati hisoblanadi. O‘lim va jarohatlardan tashqari, hujumlar Ukrainadagi usiz ham og‘ir bo‘lgan gumanitar vaziyatni yomonlashtirdi, chunki tinch aholi asosiy xizmatlar, gumanitar yordam va tibbiy yordamdan foydalana olmadi, deyiladi hisobotda.

HRMMU frontga yaqin hududlarda tinch aholini himoya qilish bo'yicha qat'iy choralar ko'rishni, qisqa masofali uchuvchisiz samolyotlardan foydalangan holda tinch aholiga qasddan hujum qilishni to'xtatishni va xalqaro gumanitar huquqning barcha buzilishini tergov qilishni talab qiladi.