Tramp Eronga qarshi harbiy kuch ishlatishga tayyor

AQSh va Eron rasmiylarining yadroviy kelishuvga qaytish bo'yicha rejalashtirilgan uchrashuvidan bir necha kun oldin AQSh prezidenti Donald Tramp Tehron uning ultimatumini qabul qilmasa, harbiy harakatlar boshlash niyatida ekanligini yana bir bor ta'kidladi. Bu haqda Tramp 9-aprel, chorshanba kuni jurnalistlar bilan suhbatda ma’lum qildi, deya xabar beradi Associated Press.

Tramp Eronning gullab-yashnashi va “buyuk bo‘lishini” istashini, biroq mamlakatning yadro quroliga ega bo‘lishiga yo‘l qo‘ymasligini aytdi. Tehron go'yo buni tushunadi, dedi AQSh prezidenti. U, shuningdek, agar kerak bo'lsa, harbiy kuch ishlatishga va'da berdi va Isroil ehtimoliy hujumda ishtirok etishini aytdi.

"Agar buni harbiy yo'l bilan qilish kerak bo'lsa, biz buni harbiy yo'l bilan qilamiz. Isroil bu borada juda faol bo'lishi aniq. Ular bu borada yetakchi bo'ladi. Lekin bizni hech kim yetaklamaydi. Biz xohlaganimizni qilamiz", - deb ishontirdi Tramp.

Eron Trampning takroriy tahdidlariga javoban AQShga “qattiq javob” berishni va’da qildi va Vashingtonni keskinlashuvdan voz kechishga chaqirdi. Eron tashqi ishlar vaziri Abbos Aragchi “Vashington Post” gazetasi ruknida “Biz prezident Trampning Yaqin Sharqdagi halokatli urushga botgan yana bir AQSh prezidenti boʻlishni xohlayotganini tasavvur qila olmaymiz.

Tramp oʻzining birinchi muddatida Qoʻshma Shtatlarni yadroviy kelishuv deb nomlanuvchi 2015-yildagi Qoʻshma keng qamrovli harakatlar rejasidan (JCPOA) bir tomonlama olib chiqdi. Shundan so‘ng AQSh prezidenti Tehron kelishuvning o‘ziga tegishli qismini bajarmayotganini ta’kidlab, kelishuvning o‘zini “eng yomoni” deb atadi.

Eron Amerika kompaniyalarini mamlakatga sarmoya kiritishga taklif qilmoqda

12-aprel kuni AQSh va Eron delegatsiyalarining uzoq vaqtdan beri birinchi rasmiy uchrashuvi Ummonda boʻlib oʻtishi rejalashtirilgan. Tramp avvalroq muzokaralar to‘g‘ridan-to‘g‘ri bo‘lishini aytgan, biroq Tehron buni rad etadi. Keyinroq Davlat departamenti matbuot kotibi Temmi Bryus muzokaralar “muzokaralar” emas, balki mamlakatlar vakillarining “uchrashuvi” haqida ketayotganini aytdi, Oq uy matbuot kotibi Kerolin Leavitt esa suhbat vositachilarsiz o‘tishini ta’kidladi.

Buning oldidan Eron prezidenti Masud Pezeshkiyon jamoatchilikni yana bir bor ishontirdiki, Tehron “yadro bombasi ortidan quvlamayapti” va AQSh bilan munosabatlarni yaxshilash tarafdori. Xususan, u tomonlar eskalatsiyadan uzoqlasha olsa, respublikaga to'g'ridan-to'g'ri Amerika sarmoyasi kiritish istiqbollarini eslatib o'tdi.

“Janobi oliylari amerikalik investorlarning Eronga sarmoya kiritishiga eʼtirozlari yoʻq”, dedi Pezeshkiyon Eron oliy rahbari Oyatulloh Ali Xomanaiyga ishora qilib. "Amerikalik investorlar: keling va investitsiya qiling."

Shu bilan birga, Eron Tramp bilan yadroviy kelishuv bo‘yicha to‘g‘ridan-to‘g‘ri muzokaralar olib borish imkoniyati uchun savdolashishga harakat qilmoqda, deb yozdi Reyter agentligi o‘z nomini oshkor etmagan Yaqin Sharq diplomatiga tayanib.

Agentlik manbasiga ko'ra, Eron AQShga "yuzma-yuz" muzokaralar boshlanishidan oldin "yaxshi niyat imo-ishoralarini" ko'rishni xohlayotganiga shama qilgan. Bunday imo-ishoralar AQSh sanksiyalarini yumshatish yoki Eronning xorijdagi ayrim aktivlarini muzlatib qo'yishni o'z ichiga olishi mumkin, deya ta'kidladi Reuters. Ukrainaga qarshi keng ko'lamli urush olib borayotgan Moskva Qo'shma Shtatlar bilan muzokaralarda ham xuddi shunday taktikadan foydalanmoqda - Kreml esa Vashingtonda faol qarshilikka duch kelmayapti.