Harbiy xarajatlar Rossiya byudjetida yana uch yil davomida ustuvor bo‘lib qoladi

24-sentabr, chorshanba kuni Rossiya hukumati 2026-2028 yillarga mo‘ljallangan byudjet loyihasini tasdiqladi. Asosiy e'tibor yana harbiy xarajatlarga qaratiladi, kelasi yili barcha mablag'larning 38 foizi armiya, politsiya va maxsus xizmatlarga yo'naltiriladi.

Loyihaga ko‘ra, mudofaa xarajatlari jami 12,6 trillion rublni tashkil etadi, yana 4,1 trillion rubl esa milliy xavfsizlik uchun ajratiladi. Bu jami YaIMning 7,1 foizini tashkil qiladi. 2025 yilda hukumat urush va xavfsizlik uchun taxminan 17 trillion rubl yoki yalpi ichki mahsulotning 8 foizini sarflashni ham rejalashtirgan edi, biroq amaldagi xarajatlar yuqoriroq bo'lib chiqdi.

Reuters agentligining ta'kidlashicha, 2026-yil uchun "Milliy mudofaa" byudjeti 2025-yilga nisbatan deyarli bir trillion rublga kam. Ayni paytda politsiya, Milliy gvardiya va maxsus xizmatlarni moliyalashtiradigan "Milliy xavfsizlik va huquqni muhofaza qilish" byudjet yo'nalishi bo'yicha xarajatlar 2022-yildagiga qaraganda yarim trillion rublga ko'p bo'ladi.

Urush tufayli soliqlarning oshishi

Yangi xarajatlar moddalarini moliyalashtirish uchun Moliya vazirligi qo‘shilgan qiymat solig‘ini (QQS) 20 foizdan 22 foizga oshirishni taklif qildi. Vazirlik hisob-kitoblariga ko‘ra, bu choraning o‘zi uch yil davomida byudjetga 4,4 trln.

“Rejalashtirilgan resurslar qurolli kuchlarni texnika va qurol-yarog‘ bilan ta’minlaydi, harbiy xizmatchilarga maosh beradi, ularning oilalarini qo‘llab-quvvatlaydi va mudofaa sanoatini modernizatsiya qiladi”, — dedi moliya vaziri Anton Siluanov.

Iqtisodiy bosim ortib bormoqda

Rossiya byudjeti Ukrainadagi urush, sanksiyalar, neft va gaz daromadlarining kamayishi tufayli bosim ostida qolishda davom etmoqda. Shu bilan birga, Kreml ijtimoiy majburiyatlarni va Vladimir Putinning saylovoldi va'dalarini bajarishi kerak, bu esa soliqlarni oshirishni muqarrar qiladi.

Iqtisodiyot vazirligi 2025-yilda yalpi ichki mahsulotning o‘sishi 2024-yildagi 4,3 foizdan atigi 1 foizni tashkil etishini kutmoqda. 2026-yilda 1,3 foizlik o‘sish prognoz qilinmoqda.

Prezident matbuot kotibi Dmitriy Peskov RBC radiosi orqali so‘zga chiqib, QQSning oshishi urushdan charchaganlik belgisi emasligini aytdi: “Iqtisodiyot maxsus harbiy operatsiya ehtiyojlariga shunday moslashdiki, frontning barcha ehtiyojlari qoplanadi”.