Quyoshda ulkan teshik paydo bo‘ldi

Astronomlar Quyosh yuzasida toj teshigi deb nomlanuvchi ulkan qorong‘u bo‘shliq paydo bo‘lganini qayd etishdi. Bu yoriq Yer tomonga kosmik shamol deb nomlanuvchi g‘ayrioddiy tezkor nurlanishning kuchli oqimlarini tarqatmoqda.

Space.com ma'lumotlariga ko'ra, ulkan "teshik" vizual ravishda qorong'u nuqtaga o'xshaydi. Plazmada hosil bo'lgan yorilish g'ayrioddiy tez nurlanishning kuchli oqimlarini chiqaradi va bu quyosh shamoli hali ham to'g'ridan-to'g'ri Yerga yo'naltiriladi. Yangi paydo bo'lgan toj teshigi birinchi marta 2-dekabrda sezilgan. Shu kuni hosil bo‘lgan teshikning kengligi 24 soat ichida 800 ming kilometrga yetgan, bu Yer diametridan 60 baravar ko‘proqdir. Olimlarning fikriga ko‘ra, quyosh siklining ushbu bosqichida bu bo‘shliqning hajmi misli ko‘rilmagan darajada katta. 

Uning ulkan hajmini hisobga olgan holda, mutaxassislar dastlab u kuchli geomagnit bo'ronni qo'zg'atishi mumkinligini taxmin qilishdi.  Biroq, kosmik shamol tezligi kuchli bo‘lmadi, garchi u yuqori kengliklarda g‘aroyib Qutb yog‘dularini keltirib chiqargan bo‘lsa ham. 

Mutaxassislar ulkan “teshik” Quyosh yuzasida qancha vaqt qolishini hozircha aniq ayta olmaydi. Koronal teshiklarning oldingi kuzatuvlari shuni ko'rsatadiki, bunday dog'lar odatda 27 kun davom etishi mumkin.

Qayd etilishicha, toj teshiklar Quyoshning magnit maydonlari o‘zgarganda paydo bo‘ladi, bu esa yulduz zarralarining bir qismini fazoga chiqib ketishiga olib keladi. Ular qorong‘u dog‘lar kabi ko‘rinadi, chunki bu joylar atrofdagi plazmadan sovuqroq va zichroqdir. 

Olimlarning qayd qilishicha, Quyosh faolligi 2023-yil davomida ortib bordi, chunki bizning yulduzimiz 11 yillik siklining yuqori cho‘qqisiga yaqinlashmoqda. Biroq, toj teshiklar siklning istalgan vaqtida paydo bo‘lishi mumkin. Bundan tashqari, olimlar ekvator yaqinida yangi teshik ochilganidan hayratda, odatda ular yulduz qutblarida paydo bo‘lgan.