Tramp Ukrainaga barcha harbiy yordamni to‘xtatishni buyurdi

AQSh prezidenti Donald Tramp Ukraina rahbariyati unga “tinchlik tarafdori” ekanini ko‘rsatmaguncha, Rossiyaga qarshi mudofaa urushida Ukrainaga harbiy yordam berishni to‘xtatishni buyurdi. "Prezident tinchlik tarafdori ekanini ochiq aytdi. Biz hamkorlarimiz ham bu maqsadga sodiq boʻlishlari kerak. Biz yordamimizni toʻxtatib, muammoni hal qilishga yordam berayotganiga ishonch hosil qilish uchun koʻrib chiqmoqdamiz", — dedi ismi sir qolish sharti bilan Oq uy rasmiysi.

Trampning o'zi ham bu qarorga izoh bermadi; “Bu yordamni yakuniy toʻxtatish emas, bu pauza”, — deya aniqlik kiritdi Fox News telekanali AQSh prezidenti maʼmuriyati vakiliga tayanib. Bu qarorni qabul qilishdan oldin Tramp Davlat kotibi Marko Rubio va mudofaa vaziri Pit Xegset bilan maslahatlashish uchun uchrashdi, deya aniqlik kiritmoqda telekanal. Bloomberg agentligiga ko‘ra, bu qaror AQShning Ukrainaga hali yetkazib berilmagan barcha harbiy texnikasiga, jumladan, Polsha orqali tranzitda yoki tranzitni kutayotgan qurollarga ham ta’sir qiladi.

WSJ: Kiyevga qurol yetkazib berishni to‘xtatish masalasi 3-mart kuni ko‘rib chiqildi

Oldingi oqshom Wall Street Journal (WSJ) AQShning amaldagi va sobiq rasmiylariga tayanib, Donald Tramp ma’muriyati Ukrainaga yangi qurol yetkazib berishni moliyalashtirishni to‘xtatgani va AQSh zaxiralaridagi ta’minotni muzlatish masalasini ko‘rib chiqayotgani haqida xabar bergan edi, bu esa Kiyevning Rossiya qo‘shinlarining oldinga siljishiga qarshilik ko‘rsatish qobiliyatiga bevosita tahdid soladi. Ukrainaga asosiy qurol yetkazib berish yo‘lini yopib qo‘yish harakati Tramp va Zelenskiy o‘rtasidagi Oval kabinetdagi so‘zlashuv urushidan bir necha kun o‘tib amalga oshirildi.

AQSh Davlat kotibi Marko Rubio avvalroq Ukrainaga yetkazib berishni xorijiy yordamni taqiqlashdan istisno qiluvchi buyruqni imzolagan edi, biroq Davlat departamentining yuqori martabali rasmiysi Piter Marokash Kiyevga yordam olib kelishi uchun Pentagonga kerakli xat yubormadi, deb yozadi WSJ Oq uydagi manbalarga tayanib. Ularga ko‘ra, yangi harbiy ta’minotsiz Ukrainada yil o‘rtalarigacha hozirgi sur’atda Rossiya hujumidan himoyalanish uchun yetarlicha qurol bo‘lishi mumkin. Bunga qisman AQShning sobiq prezidenti Jo Bayden maʼmuriyati sabab boʻldi, u Tramp inauguratsiyasi oldidan Kiyevga qurol yetkazib berishni keskin oshirdi, deya qayd etadi WSJ.

Kildagi Jahon iqtisodiyoti instituti (IfW) hisob-kitoblariga ko‘ra, 2022-yildan beri Amerikaning Ukrainaga ko‘rsatgan yordami hajmi 114,2 milliard dollarni (taxminan 109 milliard yevro) tashkil qilgan. AQSH Davlat departamenti maʼlumotlariga koʻra, urush boshlanganidan 2022-yil fevral oyidan Tramp lavozimiga kirishgunga qadar harbiy yordamning oʻzi 65,9 milliard dollarni tashkil etgan, bu esa Ukrainani Rossiya tajovuzidan mudofaa qilishga dunyodagi eng katta harbiy hissadir. Biroq, bu hisob-kitoblar Tramp Ukrainaga o'tkazilgan yordam deb atagan taxminan 300, keyin esa 350 milliard dollarni ham bermaydi.

Tramp Zelenskiyni Rossiya bilan yaqinlashib kelayotgan tinchlik haqidagi so‘zlari uchun tanqid qildi

3-mart kuni AQSh prezidenti Vladimir Zelenskiy Ukrainada tinchlik o‘rnatilishini istamasligini yana bir bor ta’kidladi va “bunga endi toqat qilmasligiga” va’da berdi. Respublikachi bu xabarni o‘zining TruthSocial ijtimoiy tarmog‘ida 2-mart kuni Londondagi sammitdan keyin Zelenskiyning jurnalistlar bilan muloqoti haqidagi Associated Press xabariga tayanib e’lon qildi. Keyin Ukraina prezidenti Rossiya bilan o't ochishni to'xtatish bo'yicha kelishuv "hali juda va juda uzoq" ekanini aytdi.

"Bu Zelenskiy aytishi mumkin boʻlgan eng yomon bayonot va Amerika endi bunga qarshi turmaydi! Men aytganim shuki, bu yigit Amerika qoʻllab-quvvatlagan holda tinchlikni istamaydi, Yevropa esa Zelenskiy bilan uchrashuvda bu ishni AQShsiz bajara olmasligini toʻgʻridan-toʻgʻri taʼkidladi. Bu Rossiyaga qarshi kuch namoyishi nuqtai nazaridan eng yaxshi bayonot boʻlmasa kerak. Ular nima deb oʻylashyapti?" - deb yozgan Tramp.

28-fevral kuni Oq uyda bo‘lib o‘tgan og‘zaki janjaldan so‘ng Tramp “Agar Amerika bo‘lsa, Zelenskiy tinchlikka tayyor emas, chunki u bizning ishtirokimiz muzokaralarda unga katta ustunlik beradi, deb hisoblaydi”, dedi. "U tinchlikka tayyor bo'lganda qaytishi mumkin", dedi o'sha paytda respublikachi.

Zelenskiy: Biz urushni to‘xtatib, xavfsizlikni kafolatlashimiz kerak

Trampning postidan so‘ng Zelenskiy o‘zining ijtimoiy tarmoqlarida “Biz bu urushni imkon qadar tezroq tugatish uchun diplomatiyamizni chinakam mazmunli qilishga harakat qilishimiz juda muhim”, deb yozdi. "Bizga haqiqiy tinchlik kerak va ukrainaliklar buni eng muhimi, chunki biz urushni to'xtatib, xavfsizlikni kafolatlashimiz kerak va tinchlik yo'lida imkon qadar tezroq AQSh yordamiga muhtojmiz" deb yozdi.