Global isish tufayli chuchuk suv zaxiralari 20 yil davomida keskin kamaydi – tadqiqot

Avstraliyaning Melburn universiteti tadqiqotchilari va ularning hamkasblari quruqlikdagi va yer ostidagi chuchuk suvlar hajmi sezilarli darajada qisqarganini aniqladi.

Gidrologiya professori Dongriol Ryu va uning hammuallifi Ki-Von So tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotga ko‘ra, global isish tuproq, ko‘llar, daryolar va qor to‘plamidagi suv miqdorini sezilarli darajada kamaytirdi, bu esa qishloq xo‘jaligi va dengiz sathi uchun jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin.

So‘nggi 20 yil ichida Yerdagi tuproq namligi 2000 gigatonnadan ko‘proq kamaydi, bu Grenlandiyada 2002 yildan 2006 yilgacha bo‘lgan muz yo‘qotishidan ikki baravar ko‘pdir. Shu bilan birga, ilgari o‘n yilda bir marta sodir bo‘ladigan yirik qurg‘oqchiliklarning chastotasi ko‘paydi, dengiz sathi ko‘tarildi va Yer qutbi surildi.

Dongriol Ryu, shuningdek, tadqiqot yanada chuqurroq muammoni ochib berganini ta’kidlaydi: qurg‘oqchilik ortidan suv toshqinlarini keltirib chiqaradigan kuchli yomg‘irlar kuzatilsa, tuproqning elastikligi pasayganligi sababli yer osti suvlari zaxirasi tiklanmaydi. Uning tiklanishi odamlarning iqlim o‘zgarishiga qarshi kurash olib borishi va suv resurslaridan foydalanish usullariga jiddiy o‘zgarishlar kiritishiga bog‘liq bo‘ladi.

Tadqiqot shuningdek, Yerning aylanishidagi yengil tebranish sayyoradagi namlik darajasining o‘zgarishi bilan bog‘liqligini tasdiqlaydi. Potsdam universitetining gidrologiya va ma’lumotlar fanlari professori Luis Samaniyego sayyoraning tebranishini Yer elektrokardiogrammasi bilan taqqosladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, bunday natijani topish aritmiyani aniqlash bilan barobar, unga e’tibor bermaslik esa haqiqiy aritmiya uchun shifokorning ko‘rsatmalariga amal qilmaslik bilan barobar.